Briefing przygotowany dla nowego ministra wskazuje, że temat ten stanowi jeden z aktualnych priorytetów resortu w Irlandii.
Unia Europejska przygląda się procesowi wprowadzenia nowej opłaty dla mieszkańców Irlandii, jak poinformował urzędnik Departamentu Mieszkalnictwa.
Opłaty za wodę w Irlandii
Coraz więcej doniesień wskazuje na to, że w Irlandii mogą zostać wprowadzone opłaty za nadmierne zużycie wody, mimo oficjalnych zapewnień rządu o braku takich planów.
W ostatnich miesiącach temat opłat za wodę znów znalazł się w centrum uwagi. Choć rząd oficjalnie deklaruje, że nie ma planów ich wprowadzenia, media oraz dokumenty urzędowe wskazują na intensywne przygotowania legislacyjne, które mogą wkrótce zaowocować konkretnymi decyzjami.
Kwestia opłat za wodę od lat budzi emocje wśród mieszkańców Irlandii. Ustawa Water Services Act z 2017 roku umożliwiła wprowadzenie tzw. opłaty za nadmierne zużycie, jednak wobec masowych protestów społecznych rząd zrezygnował z realizacji tego pomysłu.
Zwrot pobranych opłat oraz rezygnacja z obowiązkowego montażu wodomierzy były wówczas dowodem na ugięcie się rządu pod presją opinii publicznej.
Zużycie wody w Irlandii
Według aktualnych założeń, każde gospodarstwo domowe w Irlandii miałoby roczny limit darmowego zużycia wody na poziomie 213 000 litrów – czyli 1,7-krotność średniego zużycia. Dodatkowe limity przewidziano dla rodzin liczących pięć lub więcej osób oraz dla osób z określonymi problemami zdrowotnymi.
Po przekroczeniu ustalonego limitu mogłaby zostać naliczona opłata w wysokości 1,85 euro za każde dodatkowe 1000 litrów, przy czym maksymalna roczna kwota opłaty nie przekroczyłaby 500 euro (po 250 euro za dostawę wody i usługi kanalizacyjne).
Właściciele nieruchomości mieliby jednak sześć miesięcy na wykrycie i usunięcie ewentualnych przecieków lub redukcję zużycia, zanim zostaliby objęci obowiązkiem zapłaty. Ten okres przejściowy ma pozwolić na dostosowanie się do nowych zasad bez natychmiastowych konsekwencji finansowych.
Z ujawnionych dokumentów wynika, że Unia Europejska monitoruje sytuację w Irlandii i oczekuje wdrożenia opłat za nadmierne zużycie. Irlandia pozostaje bowiem jedynym państwem członkowskim Unii, które nie wprowadziło systemu opłat opartych na rzeczywistym zużyciu wody.
W styczniu 2025 roku Komisja Europejska wystosowała pytania do irlandzkiego rządu, domagając się wyjaśnień w sprawie wieloletniego opóźnienia w implementacji tych przepisów. Urzędnicy z Departamentu Mieszkalnictwa odpowiedzieli, że dwa projekty rozporządzeń umożliwiających wyjątki od opłat są już gotowe i oczekują rozpatrzenia przez rząd.
Nowe opłaty w Irlandii
Pomimo tych działań, przedstawiciele Ministerstwa Mieszkalnictwa stanowczo zapewniają, że opłaty za wodę nie są obecnie częścią rządowego programu i że nie planuje się ich wprowadzenia. Niemniej jednak, briefing przygotowany dla nowego ministra wskazuje, że temat ten stanowi jeden z aktualnych priorytetów resortu.
Oficjalne komunikaty nie wspominają też o zaprzestaniu prac nad odpowiednimi regulacjami – przeciwnie, dokumentacja sugeruje kontynuację działań w kierunku stworzenia ram prawnych dla ewentualnych opłat i wyjątków od nich.
Ministerstwo podkreśla, że potencjalne opłaty nie mają charakteru fiskalnego. Ich głównym celem jest ograniczenie marnotrawstwa wody oraz zapewnienie zgodności z unijną Ramową Dyrektywą Wodną, która zobowiązuje państwa członkowskie do efektywnego gospodarowania zasobami wodnymi.
W czerwcu 2025 roku rozpoczęła działalność nowa grupa robocza ds. ochrony zasobów wodnych, która ma wypracować rekomendacje dla rządu.
