To „najważniejsza reforma systemu emerytalnego w Irlandii od ponad wieku”.
Irlandzki system emerytalny przejdzie rewolucję, kiedy rozpocznie działanie auto-enrolment, czyli obowiązkowy system oszczędności emerytalnych dla pracowników.
Emerytura w Irlandii
Nowy system, nazwany My Future Fund, został określony przez minister ochrony socjalnej Heather Humphreys jako „najważniejsza reforma systemu emerytalnego w Irlandii od ponad wieku”.
W marcu 2025 roku powołana zostanie Krajowa Instytucja Oszczędności Emerytalnych Automatycznego Zapisania (NAERSA), która zajmie się zbieraniem składek i inwestowaniem ich w imieniu pracowników.
System zakłada, że pracownicy będą wpłacać na swoje konta emerytalne co najmniej 1,5% pensji, co zostanie dopasowane przez pracodawców. Państwo dołoży dodatkowe 0,5%.
Co trzy lata składki będą rosły, aż po dziesięciu latach osiągną 14% wynagrodzenia: 6% od pracodawcy, 6% od pracownika i 2% od państwa.
Oszczędności będą dotyczyły dochodów do kwoty 80 000 euro rocznie. Program ma zwiększyć liczbę pracowników korzystających z dodatkowych form emerytalnych z obecnych 35% do docelowych 70%.
Krytyka programu
Choć program auto-enrolment zapowiadany jest jako wsparcie dla pracowników o niskich dochodach, wielu ekspertów wyraża obawy o jego realne efekty.
Colm Fagan, były prezes Irlandzkiego Towarzystwa Aktuarialnego, określił opłaty administracyjne nowego systemu jako „regresywne” i niekorzystne dla osób najmniej zarabiających.
Stała opłata oznacza, że osoba z 20 euro na koncie zapłaci tyle samo, co ktoś z 2000 euro. To całkowite odwrócenie pierwotnego planu, który zakładał procentowe opłaty od zarządzanych funduszy.
Dodał, że takie rozwiązanie może prowadzić do sytuacji, w której opłaty przewyższą zgromadzone środki, całkowicie je wymazując. „To katastrofa dla nisko opłacanych i pracowników tymczasowych, którzy mieli być głównymi beneficjentami auto-enrolment” – podkreślił.
Komentujący wskazują również na chaos związany z przygotowaniem systemu, który ma ruszyć już od 30 września 2025 roku.
„Do uruchomienia auto-enrolment zostało mniej niż rok, a dopiero teraz pojawiają się informacje o strukturze opłat, nadal nie znamy ich dokładnej wysokości” – zaznaczył Fagan.
Ekspert wezwał rząd do „naciśnięcia przycisku pauzy” i zlecenia szczegółowej analizy kosztów i korzyści systemu.
