Setki tysięcy gospodarstw domowych w Irlandii zalega z opłatami za energię.
Zbliżająca się zima będzie pierwszą od początku kryzysu energetycznego bez rządowych dopłat do rachunków za prąd.
Dopłaty do rachunków w Irlandii
Od marca 2022 roku irlandzkie gospodarstwa domowe otrzymały łącznie 1500 euro w ramach wsparcia, które znacząco obniżało rachunki. Brak tego rodzaju pomocy w nadchodzącym sezonie może jednak doprowadzić do gwałtownego wzrostu liczby zadłużonych klientów.
Z danych Komisji ds. Regulacji Usług Komunalnych (CRU) wynika, że obecnie ponad 300 tysięcy gospodarstw domowych ma zaległości wobec dostawców energii.
W maju ponad 176 tysięcy klientów nie opłacało rachunków za prąd przez co najmniej 90 dni, a średnie zadłużenie w takich przypadkach zbliża się do 500 euro.
Mimo spadków hurtowych cen energii, opłaty wciąż pozostają na bardzo wysokim poziomie. Średnie taryfy za prąd są o 69% wyższe niż na początku 2021 roku, a ceny gazu wzrosły aż o 102%.
Wzrost kosztów życia i brak zapowiedzi dodatkowego wsparcia ze strony rządu pogłębiają trudną sytuację tysięcy rodzin.
Nowe zasady w Irlandii
W odpowiedzi na rosnące zadłużenie, CRU przedłuża i rozszerza środki ochrony konsumentów na kolejny sezon zimowy. Wśród kluczowych zmian znalazły się:
- Elastyczne plany spłat – dostawcy energii będą zobowiązani do oferowania klientom planów spłaty zadłużenia na minimum 18 miesięcy.
- Indywidualne podejście – przy ustalaniu warunków spłaty, dostawcy muszą uwzględniać dochód rozporządzalny, zużycie energii, liczbę domowników oraz inne zobowiązania finansowe klienta.
- Odrębne podejście do jednorazowych zadłużeń – klienci, którzy popadli w długi z powodu jednego dużego rachunku, będą traktowani inaczej niż ci, którzy regularnie zalegają z płatnościami.
- Wyższy udział spłaty w doładowaniach – osoby korzystające z liczników przedpłaconych będą teraz przeznaczać 15% wartości doładowania na spłatę zadłużenia (wcześniej 10%).
- Najtańsze taryfy dla klientów w trudnej sytuacji – dostawcy muszą automatycznie przenosić zadłużonych klientów PAYG na najkorzystniejsze taryfy dostępne na rynku.
Szczególna ochrona przewidziana jest dla tzw. klientów wrażliwych – osób starszych, z niepełnosprawnościami, problemami zdrowotnymi lub korzystających z urządzeń medycznych wymagających stałego zasilania. Tacy klienci są objęci całoroczną lub sezonową ochroną przed odłączeniem dostaw energii.
Ochrona klientów w Irlandii
Na czas zimy obowiązywać będą również moratoria na odłączenia dla wszystkich klientów indywidualnych:
- Od 1 listopada do 31 marca – dla klientów wymagających szczególnej ochrony
- Od 8 grudnia do 16 stycznia – dla wszystkich pozostałych gospodarstw domowych
Regulator podkreśla, że chociaż środki ochronne skutecznie chronią klientów przed odcięciem energii, zbyt długie okresy moratoriów i zbyt długie plany spłaty mogą zniechęcać do aktywnego kontaktu z dostawcami. W rezultacie zadłużenie rośnie, a sytuacja finansowa wielu rodzin ulega pogorszeniu.
W związku z tym zachęca się klientów do jak najszybszego kontaktu z dostawcami w razie problemów z regulowaniem rachunków. Wiele firm oferuje teraz bardziej elastyczne warunki spłaty, a także wsparcie w formie najtańszych taryf i dostosowanych do indywidualnej sytuacji planów.
