6 stycznia w Irlandii obchodzone jest Nollaig na mBan, czyli Boże Narodzenie Kobiet – dzień pełen tradycji i odwróconych ról.
Dwunasty i ostatni dzień Bożego Narodzenia, 6 stycznia, znany w Irlandii jako Nollaig na mBan, czyli Boże Narodzenie Kobiet lub Małe Boże Narodzenie, to dzień odpoczynku od wszystkich domowych obowiązków dla kobiet.
Święto Trzech Króli w Irlandii
To tradycyjne święto odbywa się każdego roku 6 stycznia czyli w Dzień Objawienia Pańskiego zwanego potocznie świętem Trzech Króli.
Tradycyjne role w domu były odwrócone: mężczyźni wykonywali prace domowe i zajmowali się dziećmi, podczas gdy kobiety odpoczywały i spotykały się z przyjaciółkami i kobietami ze swoich rodzin.
Zwyczaj nakazywał, że kobiety odwiedzały domy przyjaciół i sąsiadów, „ciesząc się herbatą i ostatnim kawałkiem świątecznego ciasta”.
Jednak, jako że święto to miało miejsce w ostatnim dniu Bożego Narodzenia, uznawano, że smakołyki, którymi delektowały się kobiety, były resztkami lub pozostałościami sezonu świątecznego.
Irlandzkie tradycje
Na terenie Irlandii uważa się za pechowe chowanie choinki i dekoracji świątecznych przed dwunastym dniem Bożego Narodzenia, a zwyczaj ten nadal kontynuuje wielu Irlandczyków.
Tradycje związane z Nollaig na mBan były różnorodne i pełne lokalnych zwyczajów. W niektórych częściach kraju matki przecierały oczy swoich dzieci ogonem śledzia, aby zapewnić im odporność na choroby na resztę roku.
Istniało też przekonanie, że wszystkie studnie w Irlandii zamieniają swoją wodę w wino o północy tego dnia. Jednak nikt nie mógł wyjść, aby to zobaczyć, inaczej spotkałby go pech.
Wierzono również, że przed pójściem spać należy zamieść podłogę i przygotować wiadro czystej wody, a wody z tego wiadra nie należy używać rano.
Boże Narodzenie Kobiet było również związane z irlandzkimi zwyczajami przepowiadania śmierci, które praktykowano w Halloween.
Jedną z tradycji było wykonanie „ciasta” z błota lub gliny, w którym umieszczano świece nazwane imionami członków rodziny. Kolejność gaszenia świec wskazywała na kolejność śmierci ich właścicieli.
Święto kobiet w Irlandii
Niemniej jednak, współczesne społeczeństwo przekształciło ten dzień. Z biegiem lat i ze względu na rosnącą rolę kobiet w społeczeństwie i na rynku pracy, tradycyjny „dzień wolny” od domowych obowiązków stał się mniej znaczący.
Dzisiaj Nollaig na mBan częściej jest dniem pracy, podczas którego po prostu sprzątane są świąteczne dekoracje, a wieczorem kobiety „mają swoje święto”.
Zmiany w sposobie obchodzenia Nollaig na mBan odzwierciedlają ewolucję roli kobiety w irlandzkim społeczeństwie.
Od czasów, gdy główną rolę pełniły w domu, do czasów, gdy ich wkład w życie publiczne i zawodowe jest szeroko uznawany, Nollaig na mBan pozostaje ważnym symbolem w irlandzkiej kulturze.
