Kwestia nowych domów socjalnych w Irlandii wywołała burzę.
Kwestia nowych domów socjalnych w Irlandii wywołała burzę wśród polityków, którzy domagają się pełnej przejrzystości w sprawie „szalejących” kosztów.
Domy socjalne w Irlandii
Raport Komisji Rachunków Publicznych (PAC) ujawnił, że koszt budowy jednej z 999 planowanych jednostek mieszkań socjalnych wynosi około 222 000 euro. Jednak Ministerstwo ds. Mieszkalnictwa odmówiło ujawnienia szczegółowego podziału kosztów, tłumacząc się „wrażliwością handlową”.
Podstawą projektu jest model Partnerstwa Publiczno-Prywatnego (PPP), w którym prywatna firma jest odpowiedzialna za utrzymanie całego osiedla przez 25 lat, co podnosi koszt jednostkowy do 640 000 euro.
Podczas gdy sam koszt budowy wynosi 222 000 euro, dodatkowe 418 000 euro przypada na konserwację i inne koszty, co oznacza około 16 720 euro rocznie na jednostkę przez okres 25 lat.
Politycy opozycji, w tym Rose Conway-Walsh z Sinn Féin, krytykują ten model, twierdząc, że „nie zapewnia wartości za pieniądze”. Według niej rząd ukrywa się za „wrażliwością handlową” w celu uniknięcia pełnej transparentności.
Koszty i brak przejrzystości
Rose Conway-Walsh wyraziła swoje zdumienie: „Skala tych opłat jest szalona i nie ma żadnego sensu. Nie mogę pojąć, jak jakikolwiek rząd mógłby uznać te liczby za korzystne dla podatnika”.
Dodała również, że „Komisja [PAC] uważa, że niejasność okresu rozliczeniowego oraz brak pełnych danych o kosztach mogą utrudnić rzetelną ocenę kosztów przez dziesięciolecia. Program, który ma kosztować prawie 3 miliardy euro, może przekroczyć tę sumę w zależności od inflacji”.
Dr Lorcan Sirr, wykładowca mieszkalnictwa na Technological University Dublin, skrytykował brak transparentności Ministerstwa Mieszkalnictwa:
Ministerstwo ukrywa rzeczywiste koszty budowy, co sugeruje, że zdają sobie sprawę, iż projekt nie jest korzystny finansowo. W nielicznych ujawnionych przypadkach koszty budowy wynosiły od 222 000 do 277 000 euro, co odzwierciedla ceny w niektórych wiejskich regionach. To oznacza, że w pozostałych przypadkach koszty muszą być znacznie wyższe.
Sirr zwrócił uwagę, że takie nieprzejrzyste działania mogą sugerować, iż projekt jest znacznie droższy niż przeciętna wartość budowy mieszkań w innych rejonach, co może budzić wątpliwości co do zasadności modelu PPP i jego opłacalności dla państwa.
Mieszkalnictwo w Irlandii
Cian O’Callaghan, rzecznik ds. mieszkalnictwa z partii Social Democrats, uznał raport PAC za miażdżący:
Rząd marnuje publiczne pieniądze na długoterminowe umowy najmu z inwestorami.
Zamiast tego, środki powinny być przeznaczane na budowę nowych mieszkań socjalnych, a nie na kosztowne umowy z funduszami inwestycyjnymi.
Ministerstwo Mieszkalnictwa odpowiedziało, że projekty PPP są poddawane benchmarkowi wartości dla sektora publicznego, aby zapewnić, że są opłacalne.
Zaznaczono także, że koszty oferentów, inne niż budowlane, pozostają poufne przez określony czas ze względu na zobowiązania umowne.